Lo desbarcament mancat de la baia d'Arcaishon - 3ena partida

A la gara d'Ambrun, Occitània acara son destin. Francés Fontan espera lo trin que lo menarà a Arcaishon. Ambrun-Arcaishon amb lo trin, aquò vos sembla de bon faire ? Pecaire, es qu'avetz pas ensajat !

3ena partida : Occitània en trin

Lo trin que dintra en gara d’Ambrun porta una pancarta marcada "Valença". Fontan monta dedins e se seita prèp la fenestra : "è pericoloso sporgersi !"

Chòrjas, Gap, Vèina… De monde montan, d’autres davalan. Luc-de-Diès, Diá, Salhans… Lo solelh colcant lusís dins Droma. Crest, Livron, Valença. "Valença, Valença, tot lo monde davalan !". Fontan se desrevelha subran, aganta la valisa e se retroba sul cai de gara. Dins lo hall, la pendula pica 10 oras del vèspre. Lo trin de Tolosa arribarà matin. Lo Francés se cerca un caire per acabar la nuèch e s’aconsomís lo cap sus sa valisa.

A 5 oras vingt, lo trin de Tolosa s’avia. Livron, Monteleimar, Donzera… L’auba malva se pausa sus las colinas d’Ardecha, Ròse es prigond coma la mar. Peiralata, Bolena, Aurenja… Ventorn s’empren e blanqueja. Bedaridas, Avinhon, Tarascon. Lo trin se tanca en plena campanha.

Un tipe ventrut qu’es montat a Avinhon n’aprofiecha per començar la discuta. Fontan respond pas, ça que la lo tipe a bona lenga e de parlar solet aquò te l’embarrassa pas. Los comunistas, lo govern, los fellagàs, los clapassièrs (el es de Nimes), aqueles fenhantasses de caminòts, los russes e los americans : tot lo monde i passan. Barjaca que barjacaràs, sembla que pas ren poiriá l’arrestar. Al cap d’una ora, lo controlor avisa que la linha estant copada, lo trin es desviat sus Arle. Lo trin s’avia tornar. Lo ventrut es segur qu’es un attentat del FLN. Fontan n’a lo cap comól, de davalar en Arle es un solaç.

Pasmens, sul cai, de gendarmas patrolhan amb lo MAT49 en bandolièra. Fontan se revira, cerca un escap. Un autre trin es a mand de partir. Monta dins la primièra veitura del rapid de Lion.

Avinhon, Monteleimar, Valença…  Lo calabrun enrogís Vercòrs, Ròse es nègre coma lo fons d'un potz. Passat Tin, lo trin daissa Occitània. Vienne, Lion… Dins la gara de Peyrache, Fontan se cerca un caire per dormir. L’endeman monta dins lo trin del Puèi-de-Velai. Passat Sant-Esteve, la linha es copada pels carbonièrs de La Ricamarie que protestan contra las barraduras de minas. Fontan davala e camina lo long del camin de fèrre que seguís la Val d’Ondaine fins a Firminy, puèi contunha a pè cap a Sant-Ferreòl-d’Aurore e aital tòrna dins Occitània. A Monistròl, se jai sus un banc, aganit, en sarrant sa valisa.

- "Pechaire, vas crebar de freid ! L’eivern es pas incara fenit aiçai, malaürós!"

Dubrís l’ueilh. Una femna es clinada sus el, la mina inquieta. Fontan se quilha. Un vent canin li pertusa la vèsta. La gara es de l’autre costat de la carrièra. Aganta la valisa.

Briude, Suire, Clarmont d’Auvernhe. A Clarmont, lo Francés se bota en cerca d’una ostalariá. Un baloard, una plaça… Davant el, un òme camina amb lo pas trantalhant de l’ibronha, bretoneja. Ai perduda la mia guèrra... Fontan se sarra. Blanc de dòl es ma color… Subran l’òme se vira. Sa cara es palla, son agach es intens, nègre, ironic. Fontan recula, brandis las mans, s’escapa. Se’n torna a la gara.

La seguida...