Lo retorn de la castanha

Dempuèi qualques setmanas, la pression dels nòstres legidors se fasia de mai en mai fòrta. Vaquí d’extraches dels messatges qu’avem recebuts : « La fiertat nacionala exigís sa distribucion de castanhas ! » (Max G. de París) ; « Quatre meses sens ges de castanha amenaçan la contunhutat del servici public. » (François F. del Mans) ; « Tan coma la burka, la castanha necessita un debat nacional » (Eric B. de Montelimar) ; « Emai aguèssi complits los critèris per me’n prenne una, vèsi totjorn pas ren venir, aquò's un tractament disciminatòri particularament injust. » (Michel C. de Clarmont d’Auvernhe)

Aquel deurà esperar un pauc, qu’aqueste còp la castanha l’anam pausar (amb lo pelhon) dins la man campiona del mond de tocatge de mans e mai de cuols de vacas, la man de :

Jacques Chirac : salvador de l’agricultura francesa en 76, de Mitterrand en 81, de Mitterrand tornarmai en 88, del partit socialista en 95, de la democracia en 2002 e de la diversitat lingüistica en 2009. De totas las facietas mirgalhantas del personatge, es sonque la darrièra que nos interessa uèi.

Foguèt doncas aquesta annada que Chirac creèt la Fondacion Chirac, que la tòca es « la preservacion de la diversitat culturala e lingüistica ». D’efiech, una visita sul site de la fondacion nos ensenha que « de centenats de lengas an ja desapareguts de la surfaça del planeta » et que se crénh que « lo sègle XIX siá lo teatre d’una ecatomba sens retorn ». « Una lenga morrís cada quinzenada, endacòm sus tèrra. Mas perdequé es important de salvegardar la diversitat lingüistica ? » çò demandan, puèi nos explican qu’aquela diversitat es vector de coneissança, condicion de desvolopament, factor de patz…

« Deman, serà tròp tard » çò declarèt lo quite Chirac lo 9 de junh 2009, jorn de l’inauguracion de la Fondacion. Segon lo jornal La Setmana del 19 de novembre, lo meteis jorn una elegida bretona li demandèt perdequé França avia pas jamai ratificada la Carta europenca de las lengas regionalas e minoritàrias. La responsa foguèt corteta : « jamai auriái fach quicòm que podiá far pensar que França era pas monolingüa. » De qué ?...

Una contradiccion de mai per un politician que las conviccions son totjorn estadas talament elasticas que degun se pòt pas pus remembrar quinas son ? Al revèrs, tot aquò sembla fòrça coërent… Car an aquela compasion moflèta facha per un public select emai leugièrament pipòl, li cal de bons salvatges, plan aluènhats, e subretot pro a calòs pel musèu. Aicí se pòt comprene que las lengas minorizadas que lo Chirac avia a posita, coma l’occitana o la francoprovençala, foguèsson pas estadas pro bonas per la Fondacion : fan pas partidas de las « 500 lengas que son parladas per mens de 100 locutors ». Se devem pas desesperar ça que la : encara un cinquantenat d’annadas e serem madurs.

Lo bon salvatge

Comments

[Godilhaire]

Un languís que s'en vas !
Mas es tròp aisit d'aver causit aqueste personatge franchimandàs, li caldriá far un panteon de la castanha, una casa de la castanhassa, al mièg dal Lemosin per assegurar la venguda dels toristas afogats al languís castanhiaire.