Grop d'esquèrra del CG 64 : e pan una castanha !

En çò del Partit Socialista francés, i a un cadavre qu’es lo problèma de las lengas minorizadas. E mai s’esperfòrcen de longa de l’amagar, de còps que i a lo còrs cabís pas mai dins lo cabinet e aquí la pòrta que se dubrís...

Es arribat fa pas gaire als elegits socialistas del Conselh general de Pirenèus Atlantics. Per parlar clar : de la part bearnesa del « 64 ». Anem zo, l’an plan ganhada la lor castanha [1] :

Doas lètras del Senher Georges Labazée, conselhièr general de Tèsa, vice-president del Conselh general e president del grop d’esquèrra, son estadas botadas en linha per la CRIDA. Lo tèma : la posicion de son grop a perpaus del biarnés, del gascon e de l’occitan. Lo resultat : una sintèsis « à la socialiste » que s’empetega e vira a la cagada complèta.

La primièra_letra comença coma aquò : « Elegits de pòble, prenem la nòstras responsabilitats… » E un pauc mai luènh : « Sens Republica Laïca tombariam lèu-lèu dins lo totalitarisme… ». Aquò tuba ! Es que lo sicut es dels grèus : los elegits d’esquèra sostenan la grafia dicha classica… Cocanha ! Òm se demanda se fasia mestièr de sonar la mobilisacion generala per quicòm que l’Educacion Nacionala practica dempuèi la lei Deixonne, mas fagam pas lo morre quand d’elegits prenan las lors responsabilitats. Es que ren los fa pas paur an aqueles representants del pòble, que tot s’acaba en citar lo Robert Lafont : « Cal doncas afortir, non pas una subrevivença del bearnés dins lo sèu estat eretat (operacion completament impossible), mas sa promocion novèla, non pas mai coma lenga d’un micro-aparelh d’Estat, mas coma lenga d’un espaci atonomizat democraticament (al delà d’aqueste dessenh que constitua la descentralizacion francesa actuala) : l’espaci occitan. » Fan de puta, « occitan » ! An lascat lo mot !

La seconda_letra nos refreja un bricon. « Las variantas del gascon en general e de la lenga bearnesa en particular son pas eissudas de la lenga occitana e invèrsament ». Sèm plan colhons, qu’aviam comprès lo contrarí. Ça que la, çò qu’es verai per la lenga o es pas per la grafia (e invèrsament) : « Podem pas que sostenir la grafia occitana normalizada adoptada per l’Educacion Nacionala per çò qu’es de l’escritura. » Of !

Aquela lètra conten una autra pèrla : « Coma desfensors de la laïcitat, insistam d’un biais especial sus la necessitat de desvelopar aquelas filièras [ensenhament biligüe o en imersion] dins l’encastre de l’Ensenhament Public, e de ne daissar pas lo quasi-monopòli a l’escòla privada o associativa ». Es justament a causa de la malvolença de l’Estat que l’iniciativa privada es estada fòrçada de prenne l’iniciativa ! Seriá estat melhor que los socialistas nos expliquèsson s'an una estrategia per bolegar l’Ensenhament Public.

La posicion foirosa de Labazée & Co, ne trapam una debuta d’explicacion dins La Setmana del 9 d’abriu 2009. Dins un article titolat « L’esquèrra non sap pas quina lenga parlar – Bilingüisme, lenga de husta, doble lengatge : lo Partit Socialista qu’ei empatalicat en los ahars de lenga », lo David Grosclaude nos descriu l’equilibre subtil entre los conselhièrs generals socialistas : « Atau, a l’interior deu grop socialista tres elegits que hèn anti-occitanisme qui’s pòt qualificar de primari. Los rapòrts numerics qu’eus balha ua fòrça qui non gausavan pas esperar e los autres elegits d’esquèrra considerant lhèu la causa com segondària, qu’an acceptat de har concessions a aqueths tres. »

Malurosament, aquò te nos dís pas quales son aqueles « anti-occitanistas » e tanpauc çò que los motiva. E puèi, es quicòm de mal creire que solament tres afogats pòscan terrorizar un grop d’esquèrra que compta vingt-e-tres autres sòcis, quitament s’aqueles se’n fotan de la lenga.

Un autre eveniment nos assabenta sus l’ambient aquí dedins : lo 16 de febrièr, a la comission permanenta del Conselh general, los elegits se devian prononçar sus una carta de labelizacion de las grèpias/ninoièras en lenga basca. Patacàs dins lo grop d’esquèrra ! D’un biais normal, los socialistas bascs diguèron de òc, mas çò estranh foguèt la posicion dels socialistas biarnés que tots diguèron de non, levat Christianne Mariette (conselhièra generala de Lescar) que votèt ambe sos colègas bascs, e Guy Mondorge (conselhièr general d’Anglet) que s’abstenguèt. Lo Labazée votèt contra, o benlèu qu'era endacòm mai…

En Mondorge expliquèt son abstencion a Sud_Ouest : « La carta estipula que los emplegats de las estructuras devon èstre bilingües, aitant los que son en contact amb los mainatges, çò que se pòt comprene, coma lo personal tecnic o administratiu. Es aquela condicion constitucionala ? » Tartufa ! Va lor demandar, al Conselh constitucional, çò que pensan del bilingüisme… Mai luènh, lo Mondorge (qu’es tamben sòci de l’Academia gascona…) o lasca tot : « Soi tamben dobtaire envers aquela logica d’una imersion monolingüe. » E òc ! Fin finala, un còp de mai, la lenga que cal aparar es lo francés !

Es evident que son mai que tres los elegits socialistas que vòlon pas d’una politica lingüistica vertadièra en Pirenèus Atlantics. Son pas tant evidentas las lors rasons : jacobinisme, anti-occitanisme, paur del perilh basc… Mas per ren faire, las escampas mancan pas jamai. Mentretant, la lenga creba.

Elegit d’esquèrra fàcia a sas responsabilitats

[1] Los que seguisson lo Prèmi Bèl de la Castanha dempuèi la debuta nos van dire : "Òu ! Mas aquò's pas una castanha !" Lor respondèm que si ! Es l'esculptura d'una vaquèta mòrta de la fèbre catarhala puèi polimerisada. D'un biais prigond, reprensenta la cultura bearnesa nòva de nauta velocitat, lèu a 4 oras de la capitala mercés al TGV. L'òbra foguèt concebuda a Paris, mas lo baston dins lo cuòl de la vaca es de castanhièr 100 de 100 pirenenc. Mecène : RFF.

A prepaus del vòte del 16 de febrièr : Blog de Max Brisson

Comments

[Godilhaire]

L'Istòria nos explica que i a mantunes socialismes, per exemple lo socialisme scientific, faguèt bravament de mal, non ?
Aquí, legissi qu'avem un socialisme tecnolingüistic o socialisme tecnologic, de la lenga unica pel mercat parisenc, un mercat ges liure e ges faus, tot republican e laïc, gratuït e solidari dab París.
Pareis que lo socialista europèu -donc franchimand- pensa "people first", podem assegurar donc qu'es "french people first". Aprèp "produisons français" del PCF, o "Français d'abord" del FN, vesem que los socialista sul mercat assajan de tornar trapar lo populisme republican nacional-expansionista.
E per clavar, soi segur que seràn pron ipocrits per explicar que son pas nacionalistas ; los cal creire encara ?
Quand episotia socialista s'acabarà ?