La sang
Fa pas gaire, un dissabte de vèspre, la television publica (laïca e obligatòria) nos passèt la pèça "Fanny" de Pagnol, sanctificada per la Comedie Française, amb un detalh que ne faguèt la publicitat : los comedians jogavan sens accent, o puslèu amb l'accent francés official.
Una panholada despanholizada ! Lo Nouvel observateur nos explicava que la meteira en scèna Irène Bonnaud avia vòlgut "desencombrar la pèça de son excès d'alh" per dire de ne metre en valor "l'universalitat". "La mission de la Comédie Française es de desmostrar que Fanny es pas una pèça del pintoresc de pacotilha, mas una demest las òbras mai bèlas del repertòri francès" çò declarèt.
Pagnol se joguèsse sens l'accent, vos diriai que me'n foti un pauc. Ça que la, fa totjorn cagar que los intelectuals parisencs cresegan que per èstre universal cal èstre d'enlòc. E darrièr tot aquò, un còp de mai, lo mesprètz e encara lo mesprètz. Aquela putassa d'accent...
Vaqui çò que n'escriguèt Max Roqueta :
<< Que, se soscava, podriá pas mancar de finir per s'avisar de çò qu'es, en vertat, aquel famós "assent" : tot simplament, sus las mans de França, lo sang d'una lenga escanada. D'un pòble, donc, escanat. Lo sang espandit sus la lenga pròpia quand a son pòble i an fach delembrar la lenga. Coma la taca, sus la bèla man de Lady MacBeth. A vautres vos sosvengue "Los perfums tòtes d'Arabia, l'Ocean tot dau grand neptuna, bastarián pas per avalir aquela pichòta taca..." >> (las canas de Midàs - Verd Paradís V)